අසිරිමත් ලංකාව

අවැසි පොත් රැගෙන අවසන් නුමුත් අතේ ඉතිරි මුදලටත් පොතක් ගැනීමේ අරමුණින් ගම්පහ සරසවි පොත් හලේ ඒ මේ අත ඇවිදින විට අහම්බයකින් මෙන් දුටු ‘අසිරිමත් ලංකාව‘ පොත මිලදී ගත්තේ එහි කතුවරයා ගයිගර් තුමා වීම නිසා ය.

 ගයිගර් යන නාමය මාගේ සිත තුළ රැදී තිබුනේ මහත් බුද්ධියක් ඇති පුද්ගලයෙක් ලෙස ය. ඒ ඔහු විසින් සිංහල භාෂාව පිළිබද ගෙනහැර දක්වන ඇතැම් කරුණු නිසාවෙන් ය. ඇත්තෙන් ම එම තරුණු වලින් සමහරක් එකලදී ම අභියොගයට ලක්වූ නුමුත් සිංහල භාෂෘව පිළිබද ඔහුගේ දැනුම විශ්මනීය විය.

නුමුත් කෘතිය කියවන විට සහ කියවා අවසන් වූ විට එහි වටිනාකම තව තවත් දැනෙන්නට විය. එහට එක් හේතුවක් වන්නේ පොත සිංහලයට නැගූ මහින්ද පතිරණ මහතා එයට දී ආරම්භය යි. එහිදී ගයිගර් චරිතයේ වැදගත් තැන් ගෙනහැර දක්වා තිබීමදු කෘතියේ අගය වැඩි කිරීමට සමත් වෙයි. මන්ද යත් එය විද්‍යාර්ථයන්ට ආදර්ශපාදක කරගැනීමට තරම් වන නිසා ය. ඉන්පසු එන්නේ ගයිගර් තුමා හෙළය පිළිබද දිගහරිනු ලබන මධ්‍යස්ථ විස්තරය යි.

එහි සෑම තැනක ම රැදී ඇත්තේ මධ්‍යස්ථ විවෘත බුද්ධියකින්, හදපිරි සෙනෙහසින් , මෙන් ම ගෞරවයකින් ලංතාව දෙස බලන වදන් ය. ඔහු කිසිම තැනක නොකඩවා ලංකාවේ ඇති සෑම දෙයක් ම වර්ණනාවට ලක්කරන්නේ නැත. යුරෝපිකයෙකු ලෙස මෙන් ම ජර්මානුවෙකු  ලෙස ඔහු අවන්ක හදවතින් ලංකාව අගයකරන අතර එවදන් තුල ඇත්තේ අවංක ආදරයකැයි කිව හැක. මන්ද යත් එතුමා මෙහි පැමිණ සිංහල භාෂාව පමණක් ම නොව සිංහලතම ද සොයා ගම්දනව් වලැ සැරිසරයි. එම සිංහලකම වින්දනය කරයි විවිධ තැන් වල සැරිසරමින් සිංහල රස උරාබොන ගයිගර් උපරි වින්දනයක් ලබයි. සිංහලයා සිංහලකමට නොසලකන ගරු නොකරන තැන්වලදී එතුමා සිංහලයාට සිංහලයෙකු සේ දොස් නගයි. දයාරහිත වදනින් නගන එම දෝස් තුළ ඇත්තේ ද සිංහලකම සහ බෞද්ධකම පිළිබද ඔහු තුළ පවතින ගෞරවයැ යි කිව හැක. විටෙක බුදුදහමේ හරය පිළිබද සැකෙවින් හදුන්වා එයට අපමන ගරුසම්මාන ලබාදෙයි.

මහාවංශයාදී වංශකථාවන්ගෙන් ලබාගත් දැනුම අනුරාධපුර චාරිකාවෙන් විශද කරමින් ඒ පිළිබද තුලනාත්මක අදහස් ගොඩනගන්නේ රසයටත් බුද්ධියටත් ඉඩ සදමිනි. රුවන්වැලි සැය අසලදී එතුමා විසින් මවාගන්නා ලද සංකල්පරූපය කිකලක හෝ සිටි හෙළයකුදු මවාගත්තා දැයි සිතිය නො හැක.

‘අසිරිමත් ලංකාව‘ කෘතිය මගින් ලංකාවේ සුන්දරතිවයත් ලොකයා, උගත් බුද්ධීමත් ලොකයා ලංකාවෙන් බලාපොරොත්තු වන්නේ කුමක් ද යන්න බවත් ලංකාව තුළ ම අතරමං වී සිටින ලාංකිකයා කවුරුන් ද යන බවත් දැනගත හැකි ය.